Οδηγίες για το πώς πρέπει να αντιδρούμε όταν κάποιο παιδί μας αποκαλύπτει ότι έχει πέσει θέμα κακοποίησης (Πρόληψη Παιδικής Κακοποίησης: οδηγός δράσης και τεκμηρίωσης, Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Πρόληψης της Σεξουαλικής Κακοποίησης, 2008)
Όταν αποκαλύπτεται η παιδική κακοποίηση, ακούσια ή με μαρτυρία, συνήθως ακολουθεί κάποια ψυχολογική ένταση. Τα παιδιά δεν γνωρίζουν εάν θα γίνουν αντιληπτές οι πληροφορίες, εάν θα γίνουν πιστευτά, εάν θα υποστηριχθούν ή ακόμη και εάν θα κατηγορηθούν. Τα μικρά παιδιά ιδιαίτερα, δεν μπορούν να καταλάβουν τις συνέπειες να μοιράζονται τις πληροφορίες και μπορεί να σοκάρονται ή να μπερδεύονται από την αντίδραση των ενηλίκων για τις αποκαλύψεις που κάνουν.
Εάν το παιδί αποκαλύπτει κακοποίηση ή αμέλεια, το άτομο στο οποίο γίνεται η αποκάλυψη θα πρέπει να ανταποκριθεί κατάλληλα και να υποστηρίξει το παιδί. Η οποιαδήποτε υποστήριξη δεν θα πρέπει να μειώνει την έρευνα που θα ακολουθήσει, γεγονός που θα έβαζε το παιδί σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Συχνά, τα παιδιά δίνουν αρχικά λίγες πληροφορίες ώστε να δουν τις αντιδράσεις των ενηλίκων και αργότερα αποκαλύπτουν περισσότερα, ιδίως όταν αισθανθούν περισσότερο ασφαλή.
• Συμπεριφερθείτε στο παιδί με αξιοπρέπεια και σεβασμό.
•Παραμείνετε ψύχραιμος και μην αντιδράσετε με έκπληξη, αποστροφή ή αγανάκτηση.
• Αποφύγετε να εκφράσετε αποδοκιμασία για τον δράστη, καθώς το άτομο αυτό μπορεί να νοιάζεται για το παιδί, ακόμη και αν υπάρχει κακομεταχείριση ή αμέλεια.
• Να ακούτε προσεκτικά χωρίς να μένετε τελείως σιωπηλός.
Επιτρέψτε στο παιδί να εκφράσει τις σκέψεις με δικές του λέξεις, περιλαμβάνοντας τη χρήση της αργκό. Μην διορθώνετε και μην προκαλείτε, λέγοντας για παράδειγμα: «Είσαι σίγουρος ότι ήταν ο θείος σου;»
• Επιτρέψτε στο παιδί να εκφράζει και να αναφέρει οποιοδήποτε συναίσθημα και μην κάνετε υποθέσεις σχετικά με αυτό που μπορεί να αισθάνεται.
• Ποτέ μην πιέζετε το παιδί να δείξει τις σωματικές του κακώσεις ή να αποκαλύψει συναισθήματα, τα οποία δεν είναι προετοιμασμένο να μοιραστεί.
• Αποφύγετε λέξεις που μπορεί να ενοχλήσουν ή να τρομάξουν το παιδί, όπως «βιασμός», «αιμομιξία» ή «κακοποίηση».
• Να καθησυχάζετε και να υποστηρίζετε το παιδί, χρησιμοποιώντας δηλώσεις του τύπου :
- «Ήσουν πολύ γενναίος για να μιλήσεις σχετικά μ’ αυτό»
- «Είμαι ευχαριστημένος που βρίσκεις το θάρρος να μου μιλάς σχετικά μ’ αυτό».
- «Λυπάμαι που έχει συμβεί αυτό σε σένα».
- «Δεν είσαι ο μόνος, αυτό μπορεί να συμβεί και σε άλλα παιδιά».
- «Θα κάνω οτιδήποτε μπορώ ώστε να σε βοηθήσω».
• Αποφύγετε σχόλια σχετικά με το γεγονός, περιλαμβάνοντας και εκείνα που αναφέρονται στον φερόμενο ως δράστη ή στην επίδραση της κακοποίησης, όπως:
- «Πώς μπορείς να λες τέτοια πράγματα σχετικά…;»
- «Τι ψεύτης!»
- «Αυτός ο απαίσιος άντρας έχει καταστρέψει τη ζωή σου.»
- «Πώς του επέτρεψες να κάνει αυτά τα πράγματα σε εσένα;»
- «Γιατί δεν μου το είπες προηγουμένως ;»
• Μην κάνετε κανένα σχόλιο σχετικά με την ταυτότητα του ύποπτου δράστη.
• Απαντήστε στις ερωτήσεις των παιδιών όσο το δυνατό πιο απλά και ειλικρινά. Εάν για παράδειγμα ένα παιδί ρωτήσει: «Θα πάει ο μπαμπάς στη φυλακή τώρα;», μια απάντηση θα μπορούσε να είναι: «Δεν ξέρω, άλλοι άνθρωποι το αποφασίζουν αυτό».
• Να δίνετε υποσχέσεις, μόνο όταν αυτές θα μπορέσουν να τηρηθούν. Μη συμφωνείτε, για παράδειγμα, ότι θα κρατήσετε αυτό που το παιδί είπε ως μυστικό. Εξήγησε ότι σε μια τέτοια περίπτωση ορισμένα μυστικά θα πρέπει να μοιράζονται ώστε να υπάρξει βοήθεια ή να αποτρέψει τους ανθρώπους από κάποια βλάβη. Πείτε στο παιδί ότι οι πληροφορίες θα πρέπει να μοιράζονται μόνο με ανθρώπους που προσπαθούν να το βοηθήσουν και να το προστατέψουν.
Φορείς στην Ελλάδα που ασχολούνται με την παιδική κακοποίηση
- Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού: Διεύθυνση υχικής Υγείας και Κοινωνικής Προνοιας, Κέντρο Μελέτης και Πρόληψης Παιδικής Κακοποιήσης και Παραμέλησης
Επίσης, σας προτείνουμε να παρακολουθήσετε σχετικά βίντεο από το Χαμόγελο του Παιδιού,κατά της σωματικής τιμωρίας, για τον ξυλοδαρμό και την ψυχική βία στα παιδιά και για την επίδραση των ενηλίκων στη συμπεριφορά του παιδιού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου