Οι νέοι γονείς είναι πάντα ένα υπέροχο και διασκεδαστικό θέαμα. Δεν μπορούν να κοιτάξουν τα παιδιά τους χωρίς να σχηματιστεί ένα τεράστιο χαμόγελο στο πρόσωπό τους και μια έκφραση τόσο μεγάλης υπερηφάνιας λες και το βρεφάκι τους είναι το μοναδικό βρέφος στην ιστορία που κέρδισε χρυσό μετάλλιο. Ακόμα πιο απολαυστικές είναι οι εκφράσεις του προσώπου τους όταν συνομιλούν με το παιδί τους.
Κάποιοι γονείς αργούν να καταλάβουν ότι τα παιδιά τους δεν ακούνε. 12.000 παιδιά περίπου στις ΗΠΑ γεννιούνται κάθε χρόνο με κάποιο ποσοστό απώλειας της ακοής. Και μολονότι πλέον η βαρηκοϊα και η κώφωση ανιχνεύονται συνήθως από πολύ νωρίς (τους πρώτους μήνες μετά τη γέννηση), τη δεκαετία του ’90 πολλά παιδιά έφταναν και στην ηλικία των 2,5- 3 ετών μέχρι να αντιληφθούν οι γονείς τους ότι δεν ακούνε καλά, καθώς οι αρχικοί ήχοι που έβγαζαν τα παιδιά έδιναν μια λανθασμένη εντύπωση. Πρόσφατες έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα κωφά παιδιά που διαγνώσκονται και αρχίζουν να συμμετέχουν σε κατάλληλα προγράμματα παρέμβασης πριν τους 6 μήνες έχουν καλύτερη κατανόηση του προφορικού και του γραπτού λόγου από τα παιδιά που αρχίζουν να δέχονται εξειδικευμένη βοήθεια αργότερα.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν σε κώφωση ή βαρηκοϊα, καθώς και διάφοροι βαθμοί απώλειας της ακοής. Και τα δύο αυτά στοιχεία καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την εκπαίδευση που λαμβάνει το παιδί, κυρίως όσο αφορά τη γλώσσα που θα αποκτήσει ως μητρική (προφορική ή νοηματική).
Τα ακούοντα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν δημιουργώντας συνδέσεις ανάμεσα στην ομιλούμενη/προφορική γλώσσα που έχουν μάθει και στις λέξεις όπως τις βλέπουν τυπωμένες στη σελίδα. Τα παιδιά χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους σχετικά με τα φωνήματα για να αποκωδικοποιούν τις λέξεις και στη συνέχεια χρησιμοποιούν τις γνώσεις για τον κόσμο που απέκτησαν ακούγοντας και παράγοντας γλώσσα προκειμένου να δημιουργήσουν συνδέσεις ανάμεσα στις γραπτές λέξεις και σε αυτά που αντιπροσωπεύουν.
Και τα κωφά παιδιά χρειάζονται μια γλώσσα από την οποία θα αντλούν στοιχεία ενώ μαθαίνουν να διαβάζουν. Για αυτό το λόγο και η πρώιμη παρέμβαση είναι τόσο σημαντική, είτε περιλαμβάνει ακουστικά βοηθήματα/κοχλιακά εμφυτεύματα και προφορικό λόγο με χειλεανάγνωση, είτε νοηματική γλώσσα. Τα παιδιά θα πρέπει να κάνουν τη σύνδεση ανάμεσα στην προφορική ή νοηματική γλώσσα και στις γραπτές λέξεις πάνω στη σελίδα.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μάθουν να διαβάζουν:
- Να μάθουν νοηματική. Οι γονείς πρέπει να είναι σε θέση να διδάξουν στα παιδιά τους πώς να επικοινωνούν και στη συνέχεια να μπορούν να επικοινωνούν μαζί τους. Η εκμάθηση της νοηματικής είναι απαραίτητη, καθώς τα παιδιά πρέπει να εκτείθονται συνεχώς στη γλώσσα που μαθαίνουν, ιδίως στο σπίτι τους.
- Δώστε έμφαση στις οπτικές πληροφορίες/ στο οπτικό κανάλι: Τα βιβλία με πολλές εικόνες είναι ιδανικά για να βοηθήσετε ένα κωφό παιδί να μάθει να διαβάζει. Σχηματίστε την λέξη στο δακτυλικό αλφάβητο, δείξτε την στο χαρτί σαν λέξη, εντοπίστε την στην εικόνα και κάντε την στη νοηματική (με το αντίστοιχο νόημα). Αν μαθαίνετε στο παιδί σας να διαβάζει χείλη, αφήστε το παιδί να δείξει την εικόνα, να δείξει τη λέξη και στη συνέχεια να δει το στόμα σας καθώς προφέρετε την λέξη καθαρά και αργά.
- Να χρησιμοποιείτε κάρτες γραμμάτων: Ένας άλλος τρόπος να βοηθήσετε το παιδί σας να αναπτύξει γλώσσα και αναγνωστική ικανότητα είναι να χρησιμοποιείτε κάρτες γραμμάτων. Οι κάρτες γραμμάτων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δείξουν στο παιδί πώς τα μεμονωμένα γράμματα σχηματίζουν λέξεις. Μπορείτε να κάνετε και έναν τροχό λέξεων με φωνήματα για να τα βοηθήσετε. Δείξτε τη διαφορά ανάμεσα σε φωνήεντα και σύμφωνα δημιουργώντας συνδυασμούς γραμμάτων σε κάρτες σε διαφορετικές στήλες. Στη συνέχεια μπορείτε να δείξετε επίσης πώς ένα φωνήεν συχνά ακολουθεί ένα ή δύο σύμφωνα. Μπορείτε να βάλετε σαν στόχο να διδάσκετε στο παιδί σας έναν νέο συνδυασμό κάθε μέρα.
- Χτίστε το λεξιλόγιο του παιδιού: Όπως και σε κάθε παιδί που αναπτύσσει τη γλωσσική του ικανότητα, προσπαθείτε να εισάγετε κάθε μέρα νέο λεξιλόγιο στο παιδί. Εισάγετε αυτή τη λέξη σε συζητήσεις και στη συνέχεια βάλτε γραμμένη τη λέξη στο ψυγείο ή σε κάποιον πίνακα/ τοίχο, δίπλα σε μια εικόνα από την λέξη στο δακτυλικό αλφάβητο.
- Να εστιάζετε στα θετικά στοιχεία: αντί να εστιάζετε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα κωφό άτομο, αρχίστε να σκέφτεστε τα κωφά άτομα όχι σαν «άτομα που δεν ακούν», αλλά σαν «άτομα που βλέπουν». Η κώφωση κάνει το παιδί σας μοναδικό και του δίνει μια άλλη οπτική για τον κόσμο που οι άλλοι άνθρωποι δεν βλέπουν. Να θυμάστε ότι επειδή χρειάζεται να ακολουθήσετε μια άλλη προσέγγιση για να βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει να διαβάζει, δεν σημαίνει ότι το παιδί σας δεν θα τα καταφέρει.
- Προσαρμόστε το περιβάλλον σας: τα κωφά παιδιά χρειάζονται ένα περιβάλλον με οπτικά στοιχεία για να προοδεύσουν. Μια δραστηριότητα που μπορεί να τα βοηθήσει είναι να κολλήσετε χαρτόνια με τις λέξεις των αντικειμένων πάνω στα αντικείμενα στο δωμάτιό τους ή σε διάφορα σημεία του σπιτιού πχ πόρτα, κρεβάτι κοκ. Αν κάνετε διάφορες δραστηριότητες μετο παιδί σας, βάλτε σε αυτές πολλά οπτικά βοηθήματα.
- Ελέγχετε την κατανόηση: Να θυμάστε ότι η καλή γνώση της νοηματικής δεν αντανακλά απαραιτήτως και υψηλή/καλή αναγνωστική ικανότητα, μολονότι βοηθάει. Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας καταλαβαίνουν τι διαβάζουν, δείχνοντας μια εικόνα ή μια λέξη και ζητώντας τος να το αποδώσουν στη νοηματική. Καθώς η γλωσσική και αναγνωστική ικανότητα των παιδιών αναπτύσσονται, μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις στα παιδιά σχετικά με τους χαρακτήρες και την πλοκή του βιβλίου.
Απόδοση του άρθρου How to Help A Deaf Child Become a Successful Reader
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου