Παρασκευή 16 Μαρτίου 2018

Μαθήματα σε στρατόπεδα συγκέντρωσης

Δεν ήταν ο τοίχος των εκτελέσεων ή ο ηλεκτρικός φράκτης, ούτε η οσμή από την ανθρώπινη σάρκα που καιγόταν μέρα και νύχτα που έκαναν τους εφήβους να παγώσουν. Ηταν οι κουκέτες. Μέσα από την κανονικότητά τους, μιλήσαν στους μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου που επισκέφθηκαν το στρατόπεδο συγκέντρωσης Σάξενχαουζεν περισσότερο από οποιοδήποτε βιβλίο Ιστορίας. «Ετσι ζούσαν», είπε ο Ντέιμιαν, 15 ετών, κοιτάζοντας τις τριώροφες κουκέτες που δεν διέθεταν σκάλα.

Οταν ο καθηγητής Ιστορίας Τζέικομπ Χέτζελεϊν αποφάσισε να πάει τα παιδιά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, μια σύντομη βόλτα με το τρένο, δεν γνώριζε πώς θα κατέληγε το εγχείρημά του. Τα μαθήματά του για τη ναζιστική Γερμανία βρήκαν ενθουσιώδη ανταπόκριση. Στις εκλογές, όμως, που έγιναν, στην τάξη πολλοί μαθητές ψήφισαν υπέρ της Εναλλακτικής για τη Γερμανία.Ενα αγόρι πιάστηκε να ζωγραφίζει μία σβάστικα στη ζακέτα του φίλου του. Ενα άλλο κάνει μιμήσεις του Χίτλερ όταν νομίζει ότι ο Χέτζελεϊν δεν κοιτάζει. Το αριστερό του χέρι είναι κάτω από τη μύτη και το δεξί είναι τεντωμένο. Κι έπειτα είναι ο Μαχμούντ και ο Φερντούς, νεοφερμένοι πρόσφυγες από την Αίγυπτο και το Αφγανιστάν, όπου το αντι-ισραηλινό αίσθημα συχνά μπερδεύεται με τον αντισημιτισμό και συχνά την άρνηση του Ολοκαυτώματος.

Ο Χέτζελεϊν, που ήταν δάσκαλος σε επαγγελματική σχολή όπου οι εννέα στους δέκα μαθητές είχαν τουρκική ή αραβική καταγωγή, γνωρίζει για το συνήθη αντισημιτισμό. Αλλωστε, το «Εβραίος» είναι διαδεδομένη βρισιά στα γήπεδα ποδοσφαίρου του Βερολίνου. «Γίνεται δυσκολότερη η διδασκαλία της Ιστορίας», λέει.

Η διδασκαλία της Ιστορίας είναι ο πυλώνας της εθνικής ταυτότητας στη μεταπολεμική Γερμανία. Γι’ αυτό τον λόγο η Σαουσάν Τσεμπλί, Βερολινέζα βουλευτής παλαιστινιακής καταγωγής, πρόσφατα κατέληξε σε μία επαναστατική ιδέα: να γίνουν οι επισκέψεις στα στρατόπεδα συγκέντρωσης υποχρεωτικές για όλους.
«Αυτό είναι για το ποιοι είμαστε ως χώρα», δήλωσε σε πρόσφατη συζήτηση στο Βερολίνο. «Πρέπει να κάνουμε την ιστορία μας σχετική για όλους. Οι Γερμανοί δεν νιώθουν συνδεδεμένοι με το παρελθόν και οι μετανάστες νιώθουν αποκλεισμένοι από το παρόν».

Η πρόταση της Τσεμπλί έρχεται σε μια στιγμή όπου η Γερμανία μάχεται με την αύξηση δύο ειδών αντισημιτισμού και καθώς η εβραϊκή κοινότητα, που σήμερα αριθμεί 200.000 μέλη, νιώθει και πάλι νευρικότητα.

Οι νεοναζί νιώθουν ικανοποίηση επειδή η Εναλλακτική για τη Γερμανία, το πρώτο ακροδεξιό κόμμα, κατάφερε να μπει στο Κοινοβούλιο, για πρώτη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και υπάρχει ανησυχία για την αφομοίωση του περίπου ενός εκατομμυρίου μεταναστών, πολλοί εκ των οποίων από τη Μέση Ανατολή και μουσουλμάνοι, γεγονός που δημιούργησε θερμοκοιτίδες ενός διαφορετικού είδους αντισημιτισμού, μιας μορφής που κρύβεται πίσω από τις αδικίες της ισραλινο-παλαιστινιακής σύρραξης επιστρέφοντας στα παλιά μισητά στερεότυπα.

Ηταν οι μετανάστες, πολλοί από τους οποίους Γερμανοί παλαιστινιακής καταγωγής, όπως είναι και η ίδια, που συγκεντρώθηκαν στην Πύλη του Βρανδεμβούργου με σημαίες που έγραφαν «Θάνατος στο Ισραήλ» που έκαναν την κυρία Τσεμπλί να μιλήσει.

KATRIN BENNHOLD / THE NEW YORK TIMES

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου